શ્રાવક જીવનની પૂર્વે માર્ગાનુસારીના ૩૫ ગુણોની ભૂમિકા

માર્ગને અનુસરનાર તે માર્ગાનુસારી . મોક્ષમાં જવાના માર્ગ પર ગમન કરતા જીવને માર્ગાનુસારી કહેવાય છે . તેના ૩૫ ગુણો છે . તે આ પ્રમાણે . સંક્ષિપ્ત રીતે...

શ્રાવક જીવનની પૂર્વે માર્ગાનુસારીના ૩૫ ગુણોની ભૂમિકા

માર્ગને અનુસરનાર તે માર્ગાનુસારી . મોક્ષમાં જવાના માર્ગ પર ગમન કરતા જીવને માર્ગાનુસારી કહેવાય છે . તેના ૩૫ ગુણો છે . તે આ પ્રમાણે . સંક્ષિપ્ત રીતે...

 

  • ૧ . ન્યાયપૂર્વક સંપત્તિ - લક્ષ્મી - વૈભવ આદિ પ્રાપ્ત કરવી.
  • ૨. ઉત્તમ પુરુષોના આચારોની પ્રશંસા કરવી.
  • ૩.સમાન કુલ સુશીલ વ્યક્તિનો અન્ય ગોત્ર સાથે જ વિવાહ - લગ્ન સંબંધ કરવો નહિ .
  • ૪. પાપભીરુતા - પાપોનો ભય - પાપથી ડરતા રહેવું.
  • ૫ . પ્રસિદ્ધ દેશાચારોનું પાલન કરવું .
  • ૬. કોઈની પણ નિંદા - અવર્ણવાદ ન કરવા .
  • ૭. રહેવાનું મકાન અતિ ખુલ્લી કે અતિ ગુપ્ત જગ્યામાં ન હોવું જોઈએ . પાડોશી આજુ - બાજુમાં રહેનારા પણ સુસંસ્કારી હોય તેમજ આવવા - જવા માટે ઘણા દરવાજા ન હોવા જોઈએ .
  • ૮. સદાચારી પુરુષોની સોબત - સંગત કરવી.
  • ૯. માતા - પિતાની પુજા - ભક્તિ - આદર તેમજ સત્કાર કરવો.
  • ૧૦. ઉપદ્રવવાળા સ્થાનનો ત્યાગ કરવો.
  • ૧ ૧. નિદિત કાર્યોમાં પ્રવૃત્તિ ન કરવી.
  • ૧૨ . આવક પ્રમાણે ખર્ચ કરવો.
  • ૧૩ . પોતાની શક્તિ તેમજ સંસ્કૃતિ અનુસાર પહેરવેશ પહેરવો . પરંતુ ઉદ્ભટ વેષનો ઉપયોગ કરવો.
  • ૧૪ . બુદ્ધિના ૮ ગુણોનું સેવન કરવું . તે આઠ ગુણ આ પ્રમાણે . .
    • ( ૧ ) સુશ્રુષા : શાસ્ત્રોની સત્ય - સુંદર વચનોના શ્રવણની ઇચ્છા જૈન માર્ગદર્શિકા ૪૯
    • ( ૨ ) શ્રવણ : શાસ્તવચનો સાંભળવા
    • ( ૩ ) ગ્રહણ ગ્રહણ : એનો અર્થ સમજવો
    • ( ૪ ) પારણા : સમજયા પછી એ અર્થો યાદ રાખવા
    • ( ૫ ) ઉહા : ગ્રહણ કરેલા અર્થમાંથી તર્ક કરવા
    • ( ૬ ) અપોહ : કરેલા તર્કોમાંથી તાત્વિક  બાબતો રાખી  અતાત્વિક  બાબતોનો ત્યાગ કરવો
    • ( ૭ ) અર્થ વિજ્ઞાન : અર્થનું સાચું - સભ્ય જ્ઞાન કરવું
    • ( ૮ ) તત્ત્વજ્ઞાન : તત્ત્વનો નિશ્ચય કરવો.
  • ૧૫. નિત્ય ધર્મ શ્રવણ કરવું.
  • ૧૬. અજીર્ણ થાય ત્યારે ભોજનનો ત્યાગ કરવો.
  • ૧૭. પ્રકૃતિને અનુકૂળ અને સમયસર ભોજન કરવું.
  • ૧૮ . ધર્મ - અર્થ અને કામને પરસ્પર બાધા ન પહોંચે તે રીતે જીવન જીવવું.
  • ૧૯ . દેવ , અતિથિ , દીન - દુઃખીની સેવા કરવી.
  • ૨૦. કદાગ્રહી ન થવું .
  • ૨૧. ગુણોના વિષયમાં પક્ષપાત કરવો .
  • ૨૨. દેશ - કાળથી વિરુદ્ધ ન ચાલવું .
  • ૨૩. પોતાની શકિત અનુસાર કાર્યનો પ્રારંભ કરવો .
  • ૨૪. સદાચારી અને જ્ઞાનીઓની સેવા કરવી .
  • ૨૫. સાધારણ કુટુંબ પરિવારનું ભરણ - પોષણ કરવું .
  • ૨૬. દીર્ઘદ્રષ્ટા : દીર્ધદષ્ટિથી વિચાર કરવો
  • ૨૭. વિશેષજ્ઞ : વિવેકી બનવું
  • ૨૮. કૃતજ્ઞ : આપણા પર કોઈએ કરેલા ઉપકારને જાણવો
  • ૨૯ . લોકપ્રિય : લોકોનો પ્રેમ પ્રાપ્ત કરવો છે .
  • ૩૦. લાજ - શરમ - મર્યાદા રાખવી
  • ૩૧ . દયાળુ : સર્વ જીવો પ્રત્યે દયાભાવ રાખવો
  • ૩૨ . સૌમ્ય આકૃતિ : મુખારવિંદ સૌમ્ય રાખવું .
  • ૩૩ . પરોપકારમાં પ્રયત્નશીલ રહેવું .
  • ૩૪. અંતરંગછ શત્રુ - કામ , ક્રોધ , લોભ , માન , મદ અને મત્સર પરવિજય મેળવવો .
  • ૩૫ . ઈન્દ્રિયોને વશમાં રાખવી.